W niedzielę 9 listopada 2025 r. w kościele św. Piotra Apostoła w Dallas odbyły się uroczystości jubileuszowe 120-lecia kościoła i parafii św. Piotra Apostoła.
Msza Święta jubileuszowa zgromadziła licznie wiernych, dawnych parafian oraz przedstawicieli różnych środowisk etnicznych, które współtworzyły tę wspólnotę przez ponad sto lat. Eucharystii przewodniczył ks. Arthur Unachukwu, wikariusz generalny diecezji Dallas, a koncelebrowali ją z ks. Krzysztof Olejnik SChr, przełożony generalny Towarzystwa Chrystusowego, ks. Hubert Zasada SChr, przełożony Prowincji Północnoamerykańskiej chrystusowców oraz ks. David Edward i ks. Jacek Wesołowski SChr, proboszcz parafii. W wygłoszonej okolicznościowej homilii podkreślono, że dzieje tej świątyni są świadectwem wiary, odwagi i pojednania, a jej historia nierozerwalnie splata się z losami afroamerykańskiej społeczności katolickiej w Teksasie.
Kościół zrodzony z wiary byłych niewolników
Kościół św. Piotra Apostoła zajmuje wyjątkowe miejsce nie tylko w historii katolicyzmu w Dallas, lecz także w dziejach afroamerykańskich katolików w całych Stanach Zjednoczonych. Powstał w 1905 r. z inicjatywy Mary Stacker Jordan i Valentine’a Jordana – byłych niewolników, którzy pragnęli, by ich wspólnota w tzw. Freedman’s Town (dzisiejsza dzielnica State-Thomas) miała własny kościół i szkołę katolicką. Dzięki ich wytrwałości i wsparciu ówczesnego biskupa Edwarda Dunne’a, na rogu Allen i Cochran wzniesiono pierwszą w Dallas świątynię katolicką przeznaczoną dla czarnoskórych wiernych.
Pierwszym proboszczem był ks. John Ferdinand z zakonu józefitów. W 1908 r. przy wsparciu bł. Katarzyny Drexel powstała pierwsza w mieście katolicka szkoła dla dzieci afroamerykańskich, prowadzona przez siostry Ducha Świętego. Wśród pierwszych nauczycieli była Mary Catherine Muse, świecka katechetka i wychowawczyni, która na trwałe wpisała się w historię edukacji religijnej w tej społeczności.
Przez kolejne dekady kościół św. Piotra pozostawał duchowym centrum afroamerykańskich katolików – miejscem modlitwy, nauki i wychowania, w którym kolejne pokolenia odnajdywały nadzieję i siłę w wierze.
Parafia wielu narodów
Wspólnota św. Piotra Apostoła zrodziła się z potrzeb mieszkańców Freedman’s Town – pierwszej dzielnicy wyzwolonych Afroamerykanów w Dallas. Z biegiem lat, dzięki pracy duszpasterzy, rozwojowi szkół i zaangażowaniu wiernych, parafia otwierała się coraz szerzej na nowych mieszkańców miasta.
Dziś tworzą ją wierni ponad dwudziestu narodowości, modlący się wspólnie w różnych językach i tradycjach, a łączy ich ta sama wiara i duch wspólnoty. Parafia wierna jest swoim korzeniom, a zarazem otwarta na współczesność – pielęgnuje historię i służy zróżnicowanej wspólnocie poprzez dwujęzyczne nabożeństwa, działalność charytatywną i codzienną troskę o jedność.
Chrystusowcy – duszpasterze jedności
W latach osiemdziesiątych XX wieku, wobec zmian demograficznych w Dallas, diecezja zaproponowała, by wspólnota afroamerykańska dzieliła świątynię z grupą nowo przybyłych polskich imigrantów. W 1985 r. opiekę nad parafią powierzono Towarzystwu Chrystusowemu dla Polonii Zagranicznej – zakonowi założonemu w 1932 r. przez kard. Augusta Hlonda, Prymasa Polski, którego misją jest duchowa troska o Polaków żyjących poza ojczyzną.
Od czterech dekad chrystusowcy prowadzą tu duszpasterstwo, łącząc sakramentalną posługę z misją integracji wiernych różnych narodowości. Dzięki ich obecności kościół św. Piotra Apostoła stał się prawdziwym znakiem jedności kultur i narodów – Afroamerykanów, Polaków, Latynosów, Amerykanów i wielu innych.
Świątynia jedności i nadziei
Obchody jubileuszu były czasem wdzięczności za pokolenia wiernych, które współtworzyły tę wspólnotę, i modlitwy o dalsze umocnienie więzi między ludźmi różnych narodów i kultur. Jak podkreślono podczas liturgii: „Kościół św. Piotra był pierwszym katolickim domem modlitwy dla Afroamerykanów w Dallas. Dziś jest miejscem, w którym różne narody i języki modlą się razem – w duchu tej samej miłości Chrystusa.”
tekst: ks. Marek Grygiel SChr,
fotografie: Archiwum parafii St. Peter the Apostle / Dallas